Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Een distel, in het Hebreeuws גַּלְגַּל "galgal", zeer waarschijnlijk de akoub (Gundelia tournefortii; cf. Tim Vivian, p.80) welke in het Nederlands soms amarant wordt genoemd.
Bijbel
In de Bijbel worden vaak beelden uit de natuur gebruikt. Een van deze voorstellingen zien we in Jesaja 17:13 en de psalm van Asaf (Ps 83:14) waard de vijanden van Israël worden beschreven als een distel (als kaf) welke wegwaaien door de wind. Deze distel is de Akoub (Gundelia tournefortii) in het Hebreeuws גַּלְגַּל "galgal", dit Hebreeuwse woord is afgeleid van galal wat "(weg)rollen, draaien, (af)wentelen" betekent. Het duidt dus op een plant dat draait, wentelt, rolt.
De Akoub is een plant welke opkomt in maart, als een klein plantje, maar na enkele weken uitgroeit tot een forse distel. Naarmate de zomer vordert begint hij uit te drogen, totdat hij door de wind wordt weggeblazen (Jes. 17:14). Een bekend beeld uit verschillende "cowboy"-films. Voor Israël was deze 'galgal'-boodschap duidelijk: Israëls vijanden mogen dan wel groot en dreigen zijn, maar ze zijn niet echt sterk en zullen als de 'galgal' machteloos worden weggeblazen. Tegenwoordig wordt de plant ook gebruikt als voedsel, en volgens de kenners smaakt het naar broccoli (C.A. Wright, p. 181–182).
In de meest gangbare Bijbelvertalingen vertaalt als: distelpluis NBV, GNB; wervel, kloot van den wervelwind SV; werveldistel NBG; distelstro WV95; dwarrelende bladeren NBV, WV95. גַּלְגַּל gal-gal' (mv. גַּלְגִּלִים) van גָּלַל gaw-lal' “(weg)rollen, draaien, (af)wentelen” vandaar dat hetzelfde woord wordt gebruikt voor een cirkel en een wiel.
Botanie
| Taxonomische indeling | |
|---|---|
|
|
De Akoub (Gundelia tournefortii) behoort tot het geslacht Gundelia, stekelige, distelachtige, bloeiende planten uit de composietenfamilie (Asteraceae).
Tegen het midden van mei, wordt de stam van de wortel gescheiden, de hele plant is nu afgerond zodat deze kan rollen als een bal door de wind. Wanneer de zaden van de dode vrucht rijp zijn om te worden verspreid, is de stam van de steel losgekoppeld van de dikke wortels door middel van een bijzonder zwak weefsel dat zich ontwikkelt precies op het juiste moment. De plant rolt vervolgens, gedreven door de wind en verspreidt zijn zaden op steppe en in het veld.
De plant bloeit in Israël van februari (in de semi-woestijnachtige warme gebieden) tot Mei (in Jeruzalem).
Verspreidingsgebied
De plant groeit in de semi-woestijnachtige gebieden in het hele Midden-Oosten van Klein-Azië tot Iran. In de Levant komt de plant vooral voor in de buurt van Makawir (Jordanië), de plaats waar een van Herodes' paleizen was en waar volgens sommigen de plek was waar Johannes de Doper predikte.
Geschiedenis en Folklore
In 1998 was de plant even wereldnieuws omdat pollen van deze in Lijkwade van Turijn waren ontdekt.
De plant als symbool voor onvergankelijkheid, zie amarant.
Vanwege de eetbaarheid is de plant met name in het noorden van Israël een populair gerecht. De van stekels ontdane bloemkoppen worden bedekt met olijfolie, gebakken en vervolgens gestoofd met citroensap (C.A. Wright, p. 181–182).
Aangemaakt 6 november 2005
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!