Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De Nashvilleverklaring is oorspronkelijk een document, geschreven in augustus 2017, door evangelicale christenen in de Verenigde Staten die zich grote zorgen maakten over het overheidsbeleid met betrekking tot homoseksualiteit en transgenders. In januari 2019 verscheen een Nederlandse versie die in de media veel ophef veroorzaakte.
De verklaring bestaat uit een voorwoord en veertien artikelen die ieder bestaan uit een bevestiging en een verwerping. Via deze manier proberen de schrijvers enerzijds de Bijbelse waarden ten aanzien van seksualiteit te verdedigen en het belang van huwelijkstrouw te benadrukken, terwijl anderzijds ze homoseksuele relaties, evenals polygamie, overspel en de ideologie achter genderneutraliteit, afwijzen. Hierbij is opvallend dat geen onderbouwing wordt gegeven vanuit de Bijbel, wel is aan het einde als een toevoeging een aantal (in hun ogen) relevante Bijbelteksten vermeld en een kort nawoord.
Het was te verwachten dat er kritiek op de verklaring zou komen toen de tekst op 4 januari 2019 werd gepubliceerd via een hiervoor opgezette website. In eerste instantie kwam deze vanuit de media, politiek en samenleving, niet veel later voegden (zelf opgeworpen) theologen aan de liberale zijde van de Protestantse Kerk Nederland zich in het rijtje.
COC-voorzitter Astrid Oosenbrug noemt het een "Het is een schadelijk document voor orthodox-protestante LHBTI’s en een onbarmhartige en ongevoelige actie van de ondertekenaars" (COC.nl, Orthodox-protestantse verklaring is schadelijk en onbarmhartig). Francis van Broekhuizen van de Gay Pride deed aangifte tegen parlementariër Kees van der Staaij (SGP) omdat die een van de ondertekenaars was (RTL Nieuws, Aangifte tegen Van der Staaij om omstreden homomanifest, 7 jan. 2019). Terwijl minister Van Engelshoven (D66) van Emancipatie zich haastte te zeggen dat met de Nederlandse versie van de Nashville-verklaring "stappen terug in de tijd" worden gezet (NOS.nl, Minister over anti-lhbti-pamflet: stappen terug in de tijd).
Van christelijke zijde stelde predikant Daniël Drost dat de opstellers "blijkbaar niet gehinderd door alle hermeneutische vragen" waren (Baptisten.nl, De Nashville Verklaring en de noodzaak van goede theologie), terwijl Ds. Karin van den Broeke en Dr. Rieuwerd Buitenwerf, beiden van het Nederlands Bijbelgenootschap, in een persverklaring stelden dat de Nashville-verklaring de Bijbel laat buikspreken (Bijbelgenootschap.nl, Nashville-verklaring laat de Bijbel buikspreken).
Op 15 juli 2021 werd door het Amsterdams gerechtshof uitspraak gedaan of deze verklaring aanzet tot discriminatie en waarbij de aanklacht ongegrond werd verklaard (Uitspraken Rechtspraak, K20/230251).
Naast de vele kritiek was er ook bijval, politicus Kees van der Staaij (SGP) gaf in een statement "De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit. In lijn daarmee heb ik aangegeven dat ik me kan vinden in de strekking van de Nashville-verklaring" (SGP.nl, Reactie Van der Staaij op Nashville-verklaring), terwijl voorzitter Willem Pos van de jongerenafdeling van de SGP twitterde "Een heldere onderbouwing van een standpunt dat weliswaar weerstand oproept, maar ook vraagt om een helder belijden. Daarom: goed dat deze verklaring er is." (Twitter.com, @WillemPos, 5 jan. 2019).
Een van de grote problemen rondom dit soort publieke verklaringen is dat het altijd een poging is om de Bijbel te buigen naar de huidige (seculiere) maatschappelijke normen en waarden of vice versa. In een geseculariseerd land als Nederland wordt iedere vorm van inhoudelijke discussie op zo'n moment in de kiem gesmoord en zal het christendom, of op zijn minst de aanhangers van zo'n verklaring, als 'fundamentalistisch en ouderwets' worden neergezet.
Als in de Bijbel een bepaalde vorm van huwelijk wordt gepromoot, dan kan men afvragen of dit ook nu nog geldt. Hetzelfde als in de Bijbel iets als zonde wordt bestempeld of dat ook nu nog zo is. Het is dan ook niet voor niets dat een van de initiatiefnemers, Dr. M. Klaassen, schreef "De lijn die de Nashvilleverklaring voorstaat is geen andere dan die de kerk gedurende twintig eeuwen heeft voorgestaan – en die door de meerderheid van de christenheid wereldwijd nog steeds wordt aangehangen: het huwelijk tussen man en vrouw als levenslange verbintenis van liefde en trouw, met afwijzing van alle seksuele levensverbintenissen die daar niet mee overeenstemmen." (Dr. M. Klaassen, Nashville: the days after). Terecht merkt M. Klaassen op dat een opmerking van Karin van de Broeke (NBG) dat de verklaring ‘geen recht doet aan de Bijbel’ en ‘anachronistisch en simplistisch’ zou zijn geen hout snijdt daar het dan zeer vreemd is dat internationaal gezaghebbende Bijbelgetrouwe christenen als John Piper, Donald Carson en Rosaria Butterfield hun handtekening onder de Engelse verklaring geplaatst hebben (Dr. M. Klaassen, Nashville: the days after). Terwijl onder de Nederlandse verklaring (internationaal) gezaghebbende christenen als Prof. em. dr. W.J. op ’t Hof, Dr. A. van Nieuw Amerongen, Prof. dr. M.J. Paul, Prof. dr. P.A. Siebesma en Prof. dr. W. van Vlastuin, naast vele anderen, hun handtekening hebben gezet. Zo'n verklaring als van Karin van de Broeke moet dan ook eerder als een politiek statement dan als theologisch worden opgevat.
Men kan op de individuele punten kritiek hebben, maar zal dan wel moeten kijken in welke context de verklaring is geschreven. De opstellers benadrukken dat ze "openlijk getuigenis afleggen van de goede doeleinden die God heeft met de menselijke seksualiteit en die Hij in Zijn Woord heeft geopenbaard", met andere woorden zij stellen dat zij zich baseren op de Bijbel. Een statement "Als men stelt, bijvoorbeeld: “Wij ontkennen ook dat het huwelijk een louter menselijk contract is in plaats van een verbond gesloten voor God” dan verwart men het seculiere, voor de Burgerlijke stand gesloten, huwelijkscontract met de huwelijksinzegening zoals deze in de kerk plaatsvindt." (Bijbelgetrouw.nl, De Nashville Verklaring – homofobe orthodoxie?) klopt dan ook niet omdat de opstellers niet hebben gekeken naar seculiere volgens menselijke wetgeving gesloten huwelijken maar naar wat de opstellers (menen) in de Bijbel als Gods Woord te lezen waaraan een huwelijk moet voldoen.
Een tweede punt is dat veel van de critici geen onderscheid maken of wensen te maken tussen het praktiseren of het zijn van iets. Zo wordt in de Bijbel de moordenaar niet afgewezen, waren er zelfs plekken waar hij naartoe kon vluchten, maar het moorden op zich wordt afgewezen en als zonde bestempeld. Zo is het ook met andere zonden die in de Bijbel worden beschreven en resoluut worden afgewezen terwijl de zondaar zelf niet wordt afgewezen. Wil men kritiek hebben dan zal men dit onderscheid moeten maken.
Aangemaakt op 14 januari 2019. laatst gewijzigd 22 juli 2021
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!