Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Een leefgemeenschap of commune bestaat uit een groep mensen waar alles gezamenlijk wordt gedaan. Alle of bijna alle (materiële) bezittingen zijn van de gehele gemeenschap. Het achterliggende idee is dat door de individuele leden van de gemeenschap alleen gebruikt wordt wat nodig is. Een andere omschrijving die wordt gegeven is "Een leefgemeenschap is een verband van drie of meer volwassenen die geen familie van elkaar zijn, die vrijwillig bij elkaar wonen en een gezamenlijke huishouding voeren" (G.v.d.Brink, p. 6).
Reeds in het Oude Testament lezen over profetenscholen, gezelschappen van (leerling)profeten die samen werken en profeteren onder leiding en leiderschap van een meer ervaren profeet (1 Sam. 10:10-11; 2 Kon. 2:5, 7, 15; 4:1, 38; 6:1).
De eerste christelijke gemeentes zoals beschreven in Handelingen 2:44 laten zien dat dit in principe ook leefgemeenschappen waren.
Rondom de eerste eeuw van onze jaartelling waren er in Israël Joodse groeperingen die een nadruk legden op een gemeenschappelijk leven. Bekend is de Qumran gemeenschap die zich in de woestijn had teruggetrokken en op zijn hoogtepunt uit 4000 personen bestond.
Vanaf begin 20ste eeuw zien we dat veel Joden uit Rusland richting Israël trekken en in leefgemeenschappen – welke kibboetsen werden genoemd – gingen wonen en waar gelijkheid en collectiviteit als basisgedachte was bij stichting. Ze waren mateloos populair in de jaren tachtig. De laatste decennia zien we dat de mate van collectivisme in de meeste kibboetsen drastisch is verminderd en dat in veel gevallen men die kibboetsen meer met een gewoon dorp kan vergelijken.
De eerste leefgemeenschappen waren kloosters waar groepen gelovigen bij elkaar kwamen. Zo schrijft Justinius de Martelaar (ca. 150 n.C.): "Wij die vroeger bezittingen en geld boven alles stelden, geven nu alles aan de gemeenschappelijke kas en delen het met een ieder die er behoefte aan heeft", terwijl we in de Didachè (begin 2de eeuw n.C.) lezen "je zult dagelijks de tegenwoordigheid van de heiligen zoeken, opdat je rust in hun woorden zult vinden" (Didachè, IV.2) en "je zult je niet afkeren van de behoeftigen, maar zal alles met je broeder delen, en niet zeggen dat het van jou is" (Didachè, IV.8).
Nadat keizer Constantijn het christendom tot staatsgodsdienst verhief, werden velen christen zonder dat men echt geloofde. Als reactie hierop zonderden velen zich af van de wereld en trokken zich terug in de woestijn van Egypte. Deze kluizenaars vormden al vrij snel kleine gemeenschappen die elkaar op het rechte spoor hielden (G.v.d.Brink, p. 12). Vanuit Egypte heeft het kloosterleven zich over geheel Europa verspreid.
Als gevolg van de Gregoriaanse hervormingen ontstonden in West-Europa in de 11de eeuw spontane en georganiseerde religieuze bewegingen die aanspoorden tot een terugkeer naar de oorsprong van de Kerk zoals beschreven in het Nieuwe Testament en de Handelingen van de apostelen. Een voorbeeld hiervan zijn de Begijnen waaraan nog de vele begijnhofje in de oude binnensteden herinneren. Ook de Waldenzen leefden in de Alpen en kleine gemeenschappen, ook al was dat meer noodgedwongen vanwege de vervolgingen die zij ondergingen.
Onder invloed van de Jezusbeweging ontstonden er in de jaren 60-70 van de vorige eeuw wereldwijd allerlei leefgemeenschappen, in Nederland waren dat onder andere Pniël te Amsterdam en De Prins te Den Haag (G.v.d.Brink, p. 40).
Aangemaakt 1 april 2023
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!