Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Een van de heerlijkst geurende kruiden die in de Bijbel worden genoemd is de munt (Mentha sativa). Het duidt een gewas aan dat tot de tuinkruiden behoort, de 'munt' (Mentha longifolia). Eigenlijk is het een gehele familie, waaronder de pepermunt een van de bekendste is. Veel van deze muntsoorten werden in de negende eeuw in Europa ingevoerd. De monnik Walafrid Strabo (Hortulus) uit die tijd schreef dat er zo veel soorten waren dat hij nog liever de vonkjes uit de vuurhaard van de Vulcanus zou willen tellen. Met meer dan zeshonderd soorten en bastaardvormen, kan men een goede plant beter met de neus dan afgaande op de naam kiezen.
In de Bijbel wordt de plant tweemaal genoemd, samen met andere planten als de wijnruit en de dille, door Christus als verwijt richting de Farizeeën, die dit kruid vertienden, maar voorbijgingen aan het oordeel en de liefde van God. (Mat. 23:23; Luk. 11:42)
De Hebreeuwse naam nan'a of na'na komt ook voor in het Arabisch na'na en in het Egyptisch na'na', lemam, nemam. In het Grieks ήδύομος, heduosmon en is oorspronkelijk de onzijdige vorm van het bijvoeglijk naamwoord heduosmos 'zoet of aangenaam geurend, welriekend', dat niet in het NT voorkomt. Het woord is afgeleid van hedus 'zoet; aangenaam' (vgl. hedeos 'graag, gaarne') en osme 'reuk, geur'.
| Taxonomische indeling | |
|---|---|
|
|
Er zijn vele soorten
De munt is de waardplant van het muntvlindertje (Pyrausta aurata), welke ook lokaal in Nederland voorkomt.
Volgens de Griekse mythe is de munt ontstaan door een ruzie tussen twee vrouwen. Hades, de Griekse god van de onderwereld, werd verliefd op de nymph Mentha (Minthe volgens Hippocrates), de dochter van Kokytes van Proserpina. Hierdoor maakte de vrouw van Hades hevig ruzie met Mentha. Hades probeerde de ruzie te sussen, maar dit lukte niet, hierop besloot hij het meisje Mentha te veranderen in het welriekende kruid, die de naam kreeg van het meisje.
Munt is in de geschiedenis erg gewaardeerd en staat symbool voor de gastvrijheid. Zo legden de Joden het op de synagoge vloer, een gebruik dat eeuwen later in Italiaanse kerken werd overgenomen (hier wordt het kruid Erba Santa Maria genoemd). Ook de Romeinse dichter Ovidius, in het verhaal van Baucis en Philemon, wordt deze gastvrijheid beschreven, daar zij hun dienblad met munt insmeerden voordat ze de gasten bedienden. Een verwijzing naar dit verhaal staat ook in Handelingen 14: 11-18 waar de menigte denkt dat Barnebas en Paulus de (af)goden Jupiter en Mercurius zijn.
De Romeinen brachten ook hun wijnen en sauzen met munt op smaak. Toen echter vrouwen die wijn dronken met de dood bedreigd werden, camoufleerden stiekeme wijn drinksters hun adem door op een mengsel van munt en honing te kauwen. In de geneeskunde wordt de plant gebruikt tegen maagdarmkrampen en de mentholdamp wordt tegen vastzittende kou in het hoofd ter verlichting opgesnoven (wel de ogen bedekken). Daarnaast wordt het kruid in veel gerechten verwerkt, om zijn verfrissende smaak.
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
